Właśnie zakończył się 16. Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS Prawa Człowieka w Filmie. Od 17 do 21 października 2018 r. w Krakowie i Poroninie zostały pokazane najlepsze filmy dokumentalne z całego świata związane z szeroko pojętymi prawami człowieka. Integralną częścią wydarzenia były prelekcje, spotkania oraz dyskusje z ekspertkami i ekspertami działającymi w obszarze praw człowieka.
Od 2003 r. po warszawskim festiwalu międzynarodowym w grudniu, którego główną organizatorką jest Helsińska Fundacja Praw Człowieka, odbywa się Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie. Krakowska edycja wydarzenia organizowana przez fundację Autonomia jest miejscem debat oraz sprzyja integracji działających tu prężnie organizacji pozarządowych, pełniąc przy tym ważną funkcję edukacyjną (co roku pokazy są organizowane m.in. dla szkół).
W tym roku głównymi tematami, które pojawiły się w prezentowanych filmach były: militaryzm i propaganda; walka o podmiotowość osób z niepełnosprawnościami; związki ekologii z demokracją oraz problematyka związana z aktywizmem w obszarze praw człowieka. Bohater filmu „Walka”, opowiadającego o proteście osób z niepełnosprawnościami wobec polityki boliwijskiego rządu, mówi wprost: „Jestem gotów umrzeć za swoje prawa!”
Militaryzm i propaganda
Festiwal otworzył czeski dokument „Lekcja wojny” w reż. Adéli Komrzý. Jego pokaz w Krakowie był wyjątkowym zdarzeniem, ponieważ – choć pojawił się w programie głównej, warszawskiej edycji – nie znalazł się wśród propozycji tegorocznej edycji objazdowej festiwalu Watch Docs. Ta błyskotliwa, dokumentalna groteska o powracającym widmie militaryzmu została pokazana w Krakowie dzięki uprzejmości producenta filmu, Czeskiej Telewizji. W dyskusji po filmie wzięli udział: nauczyciel historii jednej z krakowskich szkół, Grzegorz Siwor i jego uczniowie z klasy mundurowej.
Walka o podmiotowość – nic o nas bez nas!
Filmy zgromadzone w tym bloku pozwoliły spojrzeć na kwestię praw osób z niepełnosprawnościami z różnych perspektyw: zdeterminowanych i gotowych na wszystko aktywistek i aktywistów („Walka” w reż. Daniela Fallshawa i Violety Ayali), matki towarzyszącej pogrążonemu w śpiączce synowi („Wiem, że tam jesteś” w reż. Thoma V. Vander Bekena) czy cierpiącej na porażenie mózgowe Yu, która w poezji odnajduje siłę i wolność („Jeszcze jutro” w reż. Jian Fan). Gościnią spotkania po filmach była Karolina Hamer, mistrzyni świata i Europy w pływaniu, paraolimpijka i aktywistka społeczna, z którą rozmawiała Katarzyna Żeglicka, prezeska Stowarzyszenie Strefa Wenus z Milo.
Ekologia i demokracja
W ramach tego bloku zostały pokazane filmy zarówno przybliżające kulisy niedawnej akcji w obronie Puszczy Białowieskiej, jak i ukazujące wymiar polityczny i globalny problematyki związanej z ekologią. O aktualnym kontekście ukazanych w filmie wydarzeń opowiedzieli Estera Mrówka i Jurek Lubliński, aktywiści z Obozu dla Puszczy.
Na froncie walki o prawa człowieka
Ostatni z bloków został poświęcony różnym obliczom i obszarom aktywizmu. Na tym swoistym „froncie” walczą ramię w ramię osoby związane m.in. ze środowiskiem prawniczym czy dziennikarskim. Żmudnie, latami, starają się dotrzeć do prawdy – odnaleźć zaginionych, znaleźć i ukarać winnych, udokumentować przestępstwa i zbrodnie (również przy wykorzystaniu nowych technologii). O polskim kontekście prawa człowieka, aktualnych wyzwaniach i problemach opowiedzieli: Draginja Nadażdin, dyrektorka Amnesty International Polska i Maciej Nowicki, członek Zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Filmowego WATCH DOCS Prawa Człowieka w Filmie.
Ponadto pragniemy podziękować:
– wszystkim wymienionym już gościom i gościniom za przyjęcie naszego zaproszenia i udział w Festiwalu,
– naszej partnerce w wydarzeniu, Stowarzyszeniu Strefa Wenus z Milo,
– kinu Paradox na ul. Krupniczej za użyczenie miejsca i pełne wsparcie techniczne na niekomercyjnych zasadach,
– Rzecznikowi Praw Obywatelskich Adamowi Bodnarowi za objęcie wydarzenia honorowym patronatem,
– Radiu Kraków – patronowi medialnemu,
– Fundacji Batorego za dotację instytucjonalną z programu Demokracja w Działaniu.
Szczególne podziękowania kierujemy do naszych wolontariuszek: Magdy, Doroty, Weroniki, Agaty, Justyny i Idy za kilkumiesięczną pracę nad Festiwalem. Oraz wspaniałej ekipie ze Studenckiego Koła Naukowego „COOLturoznawcy” za nieocenioną pomoc w trakcie Festiwalu.
Projekt został dofinansowany dotacją instytucjonalną dla fundacji Autonomia z programu Demokracja w Działaniu Fundacji Batorego.
